Klocki LEGO^® to prawdziwy fenomen w świecie zabawek – uwielbiają je zarówno dzieci, jak i dorośli. Jak można się domyślać, historia powstania i rozwoju firmy również w żadnym wypadku nie jest banalna ani nudna.

Spis treści

1. Początki firmy – rok 1932
2. Skąd wzięła się nazwa "LEGO"?
3. Wzloty i upadki w pierwszych latach
4. Plastikowe "Automatic Binding Bricks"
5. Powstanie właściwych klocków LEGO^®
6. Lata 60. i dalszy rozwój
7. Pozycja firmy w 2022 roku

Historia klocków LEGO^®. Jak powstała firma?

Odpowiadając na pytanie kiedy powstała firma, musimy cofnąć się aż do lat 30. ubiegłego stulecia. Formalnie 10 sierpnia 1932 roku był dniem, który zapoczątkował powstanie firmy produkującej najpopularniejszą obecnie zabawkę świata – klocki LEGO^®.

Wówczas Duńczyk Ole Kirk Christiansen założył w mieście Billund nowe przedsiębiorstwo, które zajmowało się produkcją drewnianych(!) zabawek (takich jak samochody, samoloty i jojo). Asortyment był jednak szerszy – produkowano i sprzedawano również drabiny, deski do prasowania, stojaki na choinki i inne zwyczajne przedmioty.

Skąd wzięła się nazwa "LEGO" i co oznacza?

Kolejnym ważnym rokiem był 1935. Ole Kirk Christiansen postanawia skoncentrować swoją uwagę wyłącznie na produkcji zabawek, co oznaczało również konieczność wymyślenia nowej nazwy dla firmy. Podobno dyrektor zorganizował dla pracowników konkurs na nową nazwę (nagrodą miała być butelka domowego wina)... i sam go wygrał. Skąd wzięła się zatem nazwa "LEGO" i co oznacza? To efekt połączenia dwóch duńskich słów "LEG" oraz "GODT", które oznaczają po prostu "baw się dobrze".

W tym okresie nastąpiło jeszcze jedno ciekawe wydarzenie, które świetnie pokazywało nastawienie założyciela i jego dążenie do tworzenia zabawek o najlepszej jakości. Było nim zakupienie nowej frezarki do drewna (jej ówczesna cena stanowiła równowartość 2/3 ceny domu i 1/3 zysków całej firmy). Dla malutkiego jeszcze wówczas przedsiębiorstwa to był nie lada wydatek.

II wojna światowa i pożar fabryki

Oba wydarzenia nie były ze sobą związane, ale miały duży wpływ na dalsze losy przyszłego klockowego imperium.

Wybuch II wojny światowej w żadnym wypadku nie zahamował rozwoju firmy. W ciągu pierwszych dwóch lat jej trwania firma podwoiła sprzedaż zabawek – sprzyjało temu również wstrzymanie importu; później zabroniono używania gumy i metalu do produkcji zabawek, co dodatkowo faworyzowało produkty wytwarzane z drewna.

Dobrze zapowiadający się biznes mógł zakończyć się niespodziewanie w 1942 roku. W jedną z marcowych nocy w zakładzie stolarskim wybuchł ogromny pożar, który w zasadzie doszczętnie zniszczył fabrykę (która nie była ubezpieczona).

Ole Kirk Christiansen niemal porzucił pomysł jej odbudowy, jednak korzystając z kredytu bankowego oraz dzięki wsparciu rodziny i pracowników, na miejscu spalonej fabryki powstał nowy zakład. Produkcja została w nim wznowiona już pod koniec 1942 roku, a w kolejnym zatrudnienie wzrosło z 15 do 40 osób.

Pierwsze zabawki z plastiku

Kolejny punkt zwrotny w historii klocków LEGO^® nastąpił w 1947 roku – wówczas zaczęto produkować zabawki z tworzywa sztucznego (na razie testowo, pierwsze produkty trafiły do sprzedaży dwa lata później). Przed tym konieczny był zakup kosztownej maszyny do formowania wtryskowego. Wraz z nią, nabytą wiedzą i trudno dostępnym octanem celulozy, firma wkroczyła w erę plastiku.

Dla synów założyciela, początkowo ten kierunek nie był jednak przekonujący i próbowali przekonać ojca do produkowania zabawek wyłącznie z drewna. Sprzedawane w 1949 roku klocki pod nazwą "Automatic Binding Bricks" (stanowiące prekursor znanego w dzisiejszej formie klocka LEGO^®) były jeszcze dość prymitywne.

I wreszcie powstanie klocka LEGO^®

W 1953 roku nazwa Automatic Binding Bricks zostaje usunięta z produktów, które od tej pory będą nosiły nazwę „LEGO^® Mursten” (czyli "Klocki LEGO^®"). W tym samym roku nazwa LEGO^® zostaje już tłoczona na wszystkich tworzonych klockach.

Charakterystyczny sposób łączenia ze sobą klocków został opatentowany 28 stycznia 1958 roku w Danii (później patenty zgłaszano również w innych krajach – także w Polsce).

W 1958 roku nastąpiła pokoleniowa zmiana – po śmierci założyciela przedsiębiorstwa, jego dyrektorem został Godtfred Kirk Christiansen.

1960 rok w historii firmy ponownie został naznaczony pożarem. Tym razem jego skutki nie były tak dotkliwe jak w 1942 roku. Ogień strawił halę produkcyjną, w efekcie czego firma postanowiła zaprzestać produkcji zabawek z drewna.

Pierwsze zestawy, figurki i dalszy rozwój

Lata 60. można uznać za pewnego rodzaju początek klocków LEGO^® jakie znamy dzisiaj – wydano wówczas różne zestawy umożliwiające budowę miast z domami, czy samochodami.

1968 rok zapisał się jako ten, w którym otworzono pierwszy park rozrywki LEGOLAND^® – oczywiście w Billund.

W 1969 roku na rynek zostają wprowadzone klocki LEGO^® DUPLO^® dla najmłodszych dzieci, chociaż próby stworzenia klocków odpowiednich dla małych dzieci były podejmowane znacznie wcześniej.

Pierwsze figurki zadebiutowały w 1975 roku – były to dość proste postacie. Klasyczny "ludzik" przybrał formę którą znamy do dziś w 1978 roku.

W 1986 roku za sterami Grupy LEGO^® zasiadł Kjeld Kirk Kristiansen – wnuk założyciela firmy. W 2004 roku został zastąpiony przez Jørgena Viga Knudstorpa. Funkcję CEO następnie przejął w 2017 roku na kilka miesięcy Bali Padda, który przekazał ją obecnemu do dziś na stanowisku Nielsowi B. Christiansenowi.

Na tych personaliach zakończymy historię o powstaniu firmy produkującej klocki LEGO^®, chociaż wiele można jeszcze pisać o nowych produktach i pomysłach, które od tamtej pory napędzały dalszy wzrost marki.

Źródłem informacji na temat historii firmy i klocków LEGO^® jest oficjalna strona www.lego.com/en–us/history/ gdzie można znaleźć znacznie więcej szczegółów (teksty są w języku angielskim).

Grupa LEGO dziś: ile jest warta, kto jest właścicielem?

Losy firmy układały się różnie (nawet w najnowszej historii – wystarczy chociażby wspomnieć ogromne problemy finansowe w okolicy 2004 roku), jednak obecna sytuacja jest naprawdę znakomita. Można powiedzieć że Grupa LEGO jest na zabawkowym topie.

Potwierdzają to chociażby finansowe wyniki za 2021 rok – wynik operacyjny około 2,5 miliarda USD, wynik netto 2 miliardy USD. Suma aktywów firmy wyniosła w 2021 roku około 7,2 miliarda dolarów. Wg. serwisu Statista.com, wartość marki LEGO^® w 2021 wyniosła 9,1 miliarda dolarów amerykańskich.

Własność firmy jest w 100% prywatna i dalej jest w rękach rodziny założycielskiej – przedsiębiorstwo ma formę spółki akcyjnej, w której 75% udziałów posiada KIRKBI  A/S (spółka holdingowa i inwestycyjna rodziny), a pozostałe 25% należy do The Lego Foundation.